Search This Blog

Friday, April 11, 2008

Челик ... Џилит ...

Со огромна радост и возбуда се враќам на серијалот на написи за Детските игри од моето детство ... но не само од моето ... се работи за игри кои се играат без електронски помагала ... немам некаков ред на прикажувањето на игрите - ме води стихија ...

Денеска продолжувајки го серијалот на постови видов дека има интерес да се возобнови серијалот на написи за “Детските игри“ ... се надополнија две нови игри кои ги едитирав во списокот ...

Една од игрите кои беше предложена од денешните мои читатели “anaveno nelo…“ и upaljac е играта “Челик“ ... или како што се вика во мојот роден крај “Џилит“ ...

За да играте “Челик“/“Џилит“ - потребни ви е да ископате една шлајка (со петицата од вашата кондура) да имате едно кратко стапче (една педа долго ..) кое од двата краја ке биде засечено накосо ... ова закосување е потребно за да во еден дел од играта ова кратко стапче со удираше на подолгото стапче одскокне од земјата и потоа да биде удрено со подолгото стапче ... значи како што кажав потребно е е подолго стапче или стап ...долг околуседумдесетина сантиметри ...

Како се игра играта и која е нејзината цел ... Се собира група на деца од кои се бира кој ке го има стапот ... Најчесто изборот на почетниот играч се прави со фаќање на стапот со дланки ... онаа дланка која е последна на стапот прв ја почнува играта ...

Оној што ја почнува играта го става помалото стапче во дупката - шлајката што ја има направено ... едното крајче вири од дупката ... со поголемиот стап се мава малото стапче кое се врти во воздух ... сега додека се врти умешноста на играчот е да го мавне и да одлета во одреден правец што подалеку ... останатата група на деца се труди да го фати стапчето живо во воздух да не падне ... Оноа дете кое ке го фати стапчето живо - да не падне на земја ... следно ја почнува играта ...

Сега има два начина да се продолжи играта ако сепак малото стапче падне на земја ... првата варијанта е оној кој прв ке дојде до стапчето се обидува од тоа место каде паднало стапчето да го погоди големот стап кој ке лежи на земја ... ако го погоди тој ја почнува играта ... ако не играта ја почнува истиот играч ... Втора варијанта е ако никој не го фати малото стапче живо и падна на земја ... играчот кој ја почнал играта доаѓа до него и пробува ка го подигне стапчето со послаб удар - да се подигне во воздух и пак да го мавне во истиот правец ... вака се додека не дојде малото стапче до крајната замислена граница ... тогаш играта почнува одново од почетната позиција со истиот играч ...

Третата варијанта е сите по некој ред да маваат по краткото стапче почнувајки од почетната дупка ... и уште двапати од таму каде ке падне стапчето ако никој не го фати ... ако го фати тој играч гори и не му се мери до каде стигнал ... ако успее да го мавне трипати по ред стапчето должината се мери со чекори ... или со должини на стапот ...

Доброто во оваа игра е тоа што децата трчаат натака навака ... се натпреваруваат меѓусебе ... ја вежбаат моториката на своите раце и нозе ... има доста смеја и зезање ... учат собирање ... огладнуваат и ги вцрвенуваат обравчињата ... а лошото е што може да дојде до сериозни повреди ако некој стои многублизу до играчот кој го мава малото стапче ... Инаку итрите играчи ако децата стоат далеко намерно го маваат стапчето со краток удар ... за да ако се игра втората варијанта повторно се на потег ...

Види ги и линковите:
- Детски игри през 40-те години.
Игра- един срещу всички. Атрибути-тояга с диаметър 4-5 см и дължина около 50-60 см. и чилик 1-2 см. х 15-16 см. Играещият застава да някой стълб, подхвърля челика и с замах го удря с тоягата. Челика лети около 30-40 крачки. Там са застанали 4-5 човека и всеки се стреми да го хване. Успеят ли,играещия изгаря. Ако не успеят, следва хвърляне на челика обратно с цел да се удари стълба. Играещият пази стълба с тоягата и се стреми да удари челика. Удари ли го, броят се крачките от стълба до мястото на падането му. Броят на крачките са точките които получава играещия.Пропусне ли да удари, а челика чукне стълба ,играещия изгаря. Балкански бейзбол. Има и други видове челик. Опасна игра за очите на децата.

- Игри от детството
Челикът е дървена пръчка дълга 15-20 см, дебела 2-2.5 см подострена като молиф, но от двете страни.Имаше две игри с челик.:

1-Издълбаваше се дупка дълга, колкото челика, широка малко повече от дебелината на челика и дълбока ,колкото е широка. Дъното на дупката по дължината е дъга.С една дума, правихме каналче в земята. Каналчето е в посока дължината на улицата.На разстояние 4-5 метра начертаваме линия напреки на улицата. Избираме един, който първи ще започне играта чрез захват на пръчка, както при игра на свинка пръчката е дървена тояга дебела, колкото челика и дълга, колкото да стига до кръста.Който е първи слага челика напреки по средата на дупката /каналчето/вкарва пръчката в дупката пред челика, остава неподвижен за момент и с рязко движение изпраща челика високо и далече. Другите играчи стоят зад напречната линия и се стремят да хванат челика във въздуха.Който успее да хване челика той заема мястото на този с пръчката.Ако челика е паднал на земята един от играчите, който е най-близо до челика взема челика удря черта т.е.отбелязва къде е паднал челика. Този, който е на дупката поставя пръчката на мястото на челика, а този който е застанал на мястото на падналия челик от отбелязаната черта хвърля челика така, че да удари пръчката.Ако удари пръчката заема мястото на този с пръчката.

2-Другата игра с чилик е: използва се същата дупка ,но челикът се поствя така че единия му край да бъде в дупката а другия, поне една трета да се показва от дупката.Този който е първи ,избран по някакъв начин, с тояга в ръка замахва и удря стърчащия връх на челика, последния отскача 30-60 см и докато е във въздуха втори път/със замах /се удря чилика с цел ,да отиде, колкото може по-надалеч.Там, където е паднал челика имаш право на още два удара .Челикът за това е подострен за да може и без дупка като го удариш по острата част да отскочи за следващия удар.Отскачането и удара със замах се смята за един удар.Разтоянието от дупката до челика, където е паднал третия път се измерва с крачки.Играчите се редуват .Играе се на най-много крачки за определен брой удари.

-
Џилит ... Џилит (тур.) е копје кое се фрла, обично од коњаници. Обично е со метален (железен) врв и е покусо од копјето наменето за прободување.
Римската пешадија користела копје за фрлање наречено пилум.

Спортската дисциплина фрлање копје има директно потекло од овие воени вештини.

No comments:

Blog Archive

Site Meter