Што се подразбира под поимот нација ...
Нација представува, народ – општествена заедница на луѓе кои зборуваат со ист јазик, вера, имаат иста историја и традиција – кои заедно преживеале политички и културен развој и кои имаат заедничка свест за взаемна припадност (национален идентитет) и целовитост – во однос према други нации ...
Во политичка конотација – нација е група на луѓе кои себе се доживуваат како природна политичка заедница - често со желба за воспоставување или очувување на заедничка држава – но може да добие и облик на граѓанска свест ...
Во психолошка конотација – нација е група на луѓе кои се одликуваат со меѓусебна оданост – односно приврзаност во смисол на патриотизам ...
Зборот нација води потекло од латинскиот сбор “nasci“ – да се родиш ...
Помеѓу зборот нација и народ стои равенство ... значи представува ист поим ...
** Англиската Wikipedia под поимот нација (Nation) подразбира:
“A nation is a group of humans who are assumed to share a common identity, and to share a common language, religion, ideology, culture, and/or history. They are usually assumed to have a common origin, in the sense of ancestry, parentage or descent.“
“The term nation is often used as a synonym for ethnic group (sometimes "ethnos"), but although ethnicity is now one of the most important aspects of cultural or social identity for the members of most nations, people with the same ethnic origin may live in different nation-states and be treated as members of separate nations for that reason. National identity is often disputed, down to the level of the individual.“
“Almost all nations are associated with a specific territory, the national homeland. Some live in a historical diaspora, that is, mainly outside the national homeland. A state which explicitly identifies as the homeland of a particular nation is a nation-state, and most modern states fall into this category, although there may be violent disputes about their legitimacy. Where territory is disputed between nations, the claims may be based on which nation lived there first. Especially in areas of historical European settlement (1500-1950), the term "First Nations" is used by groups which share an aboriginal culture, and seek official recognition or autonomy.“
“In the strict sense, terms such as nation, ethnos, and 'people' (as in 'the Danish people') denominate a group of human beings. The concepts of nation and nationality have much in common with ethnic group and ethnicity, but have a more political connotation, since they imply the possibility of a nation-state.“
“..the United Kingdom is an internationally recognised sovereign state, which is also referred to as a country and whose inhabitants have British nationality. It is however traditionally divided into four home nations - England, Scotland, Wales and Ireland...“
“ .. definitions is that of Joseph Stalin.
A nation is a historically constituted, stable community of people, formed on the basis of a common language, territory, economic life, and psychological make-up manifested in a common culture.
“..In November 2006 the Canadian House of Commons passed a motion to "recognize that the Québécois form a nation within a united Canada."..“
** Хрватската Wikipedijа - за Nacija вели:
Pripadnici jedne nacije su specifični po tome što imaju zajednički identitet i gotovo uvijek zajedničko srodstvo i porijeklo u smislu naslijedstva. Nacionalni identitet podrazumjeva prepoznatljive specifičnosti određene grupe kao i lični osjećaj pripadnosti.
Male razlike u govoru mogu biti dovoljne da se neko okarakteriše kao član druge nacije. S druge strane dvije osobe mogu biti podjeljene razlikama u mišljenju, vjerovanju, mjestom boravka, vremenom pa čak i govornim jezikom a da se međusobno smatraju i da ih i drugi smatraju, dijelom iste nacije.
Smatra se da pripadnici jedne nacije dijele određene karakteristike i norme ponašanja, određene odgovornosti prema ostalim pripadnicima te nacije i određene odgovornosti za djela pripadnika iste nacije.
Nacija nema rok trajanja i obično je stara nekoliko stoljeća.
Naziv nacija se često koristi kao sinonim za naziv etnička grupa (ponekad etnos), ali iako je etnicitet danas jedan od najvažnijih aspekata kulturnog i društvenog identiteta za pripadnike određene nacije, osobe istog etničkog porijekla mogu da žive u različitim nacionalnim državama te se po tome smatrati pripadnicima zasebne nacije. Nacionalni identitet je često osporen čak i do individualnog nivoa.
..u najužoj definiciji nazivi kao što su nacija, etnos i narod označuju grupu ljudskih bića u usporedbi sa riječi zemlja koja označava teritoriju dok riječ država označava legitimnu, administrativnu i odlukodavnu instituciju.
O porijeklu nacija se vječno raspravlja, i ti sporovi obično čine glavnu temu u teoriji nacionalizma. Postoje biološke teorije o porijeklu, koje vide ljude kao teritorijalne životinje i naciju kao teritoriju u tom značenju. Većina istraživača odbacuje tu teoriju zbog pojednostavljenja i smatraju naciju kao relativno kasno ljudsko socijalno grupisanje. Najprihvaćenije teorije smještaju porijeklo nacija u kasni 18. i 19. vijek, iako se ovo datiranje poprilično osporava. Identifikacija sa "nacijom" je promovisana u ranom romantičnom nacionalizmu, koja je u suprotnosti sa multietničkim (i autokratskim) carstvima.
Filozof Avishai Margalit je u knjizi Etika memorije (2002) diskutovao definiranje uloge stvaranja nacija: "Nacija se famozno definisala kao društvo koje samo sebe obmanjuje o svom porijeklu i dijeli zajedničku mržnju prema svojim susjedima. Zato veza koja okuplja naciju zavisi od lažnog sjećanja (obmana) i mržnje prema onim koji joj ne pripadaju."
Prvo zapisano korištenje riječi "nacija" se desilo 968., kada je Liutprand, kremonski biskup, dok je konfrontirao bizantskog cara u ime svog patrona Otta I, cara Svetog rimskog carstva, hrabro izjavio u svom raportu, "Zemlja", ja odgovorih, "za koju tvrdiš da pripada tvom carstvu, kao nacionalnost i jezik naroda pripada, Kraljevini Italiji."
Od 19.vijeka smatra se normom da nacija odgovara suverenoj državi koja se naziva nacionalna država. Ta norma i sama potiče od ideologije nacionalizma, koja podržava tezu da svaka nacija zaslužuje svoju državu. Prije 19. vijeka, teško je naći primjer koji odgovara savremenoj ideji nacionalne države.
Vrlo malo država i nacionalnih država imaju neosporne teritorije i granice. Postoji dosta samoupravnih pokreta, kao npr. oni u Belgiji, Velika Britaniji i Španiji. Takođe postoje nacije koje sebe opisuju kao nacije bez države, kao što su Kurdi i Palestinci. Tražena nacionalna teritorija može biti podjeljena kao u slučaju Republike Irske i Sjeverne Irske.
Izraz "država-nacija" se ponekad koristi za nacije gdje zajednički identitet potiče od zajedničkog državljanstva. To važi u slučaju kada je prvo država formirana, i da je osjećaj nacionalnog identiteta tek onda došao. Holandija i Francuska su primjeri.
Ako je nacija definisana samo po državljanstvu, onda su naturalizirani građani prihvaćeni kao raanvopravni članovi nacije, a to nije slučaj. U večini država, državljanstvo je oštro podijeljeno od nacionalnosti.
Šta je Nacija? - Nadesan Satyendra
** Создавање на Македонската нација - према Македонска Википедија ...
Геополитичка ситуација на Македонија
Македонија преку чија територија поминуваа патиштата што водат од Централна Европа кон Блискиот Исток всушност претставуваше не само сообраќаен јазел, туку и стратешки. Долината на Вардар ја немаше само таа предност што од север преку Моравската долина водеше до големиот Солунски залив од каде преку Егејското море се завлегуваше на исток кон долината на Струма и на запад преку Албанија на Јадранско Море. Од тука за Македонија не се бореа само младите балкански државички кои сакаа со Македонија да ги зголемат својата територија и бројноста на населението, но и големите - Австрија, Русија, Англија и Турција - сакаа да имаат клучна ролја на Балканот.
Безбројните извори (книги, статии, студии, дипломатска преписка..) јасно сведочат колку не само балканските, туку и европските влади и посветувале внимание на Македонија. Во европската историја тешко е да се најдат слични примери толку да се пишувало и расправало за националниот карактер на еден народ, каков што беше случајот со Македонците.
Оваа преокупација околу националниот карактер на Македонците произлегуваше од определени политичко-стратешки интереси, не само на балканските националистички кругови, туку и на големите европски сили, во прв ред на Австрија и на Русија, кои во трката за завладување на Балканот, настојуваа да ја вклучат и Македонија во својата интересна сфера, поради нејзината извонредна географско-стратешка положба.
Самоопределувањето на Македонците
Бидејќи Македонците главно претставуваа импозантно мнозинство од населението, од што и можело да зависи кому ќе му припадне Македонија, тоа, заинтересираните страни ги ангажираа сите свои сили, вклучувајќи ја тука и науката за да ги прикажат било како Бугари, Грци или Срби, за да го имаат на своја страна при решавањето на македонското прашање според принципот на народноста.
Бугарските, грчките, српските, романските и мнозина европски писатели даваа контроверзни сведенија за Македонија и нејзиното население.
Балканските пропаганди во Македонија
Дискусиите околу националноста на Македонските Словени, во европскиот свет започнаа со прашањето: Дали се ова Грци или Бугари, а не дали тие претставуваат нешто трето и посебно? Тезата која малку подоцна се оформи од српските националисти дека Македонците се Срби, уште не се поставуваше, бидејќи самата српска влада, си до смртта на кнезот Михајло 1868 година пред себе имаше други цели и разбирања.
Меѓутоа и ваквото поставување на прашањето произлегуваше не од фактот дека тие навистина се Грци или Бугари, туку од замрсеноста на проблематиката што произлегуваше од една страна, од етничкиот состав на населението, а од друга, од турскиот начин на поделба на населението не врз етничкиот принцип, туку врз црковната припадност. Бидејќи Македонците беа под Цариградската патријаршија и како такви припадници на “грчката" вера, а по својот етнос Словени, тоа грчките и бугарските националисти сакаа да ги искористат секој за своите интереси. На едните им пречеше словенскиот етнос, на другите црквената припадност.
Грчките националисти кои сонуваа за Велика Елада, во ова време почнаа да тврдат пред Европа дека Македонците се пословенчени Грци, па според тоа и припаѓаат на грчката народност и држава. Бугарските пак лидери, поттикнувани од руските словенофили и од фактот дека Македонцските интелектуалци се декларираа како Бугари, тврдеа обратно, дека тие како Словени не можат да бидат Грци, туку се Бугари. Меѓутоа, додека едните “докажуваа" дека македонските Словени се Грци, а другите дека се Бугари, од самата македонска средина почнаа да се појавуваат луѓе кои на прашањето што се: Бугари или Грци одговараа дека тие не се ни Грци ни Бугари, туку Македонци, потомци на старите Македонци претставувајќи ги последните за Словени.
Види уште Бугаризација
Извори за Македонскиот идентитет
Напади врз Македонската национална самобитност
Тогаш, бугарските пропагатори удрија со голема жестина по ваквите македонски настапувања. Во овие настапи тие имаа силна подршка од грчките националисти Изјавите на Македонците за физиолошката врска со древните Македонци(Види Македонски извори за Македонскиот идентитет), беа слабата точка, по која тие удираа. "Како тоа денешните Македонци од словенско потекло да се викаат Македонци и своето потекло да го извлекуваат од древните Македонци, кога во времето на Филипа и Александар Македонски ниту во Македонија, ниту на Балканот имало Словени, кои на овие простории се населиле дури на крајот на 6 и во почетокот на 7 век?" Бугарските националисти се обидоа пред светот да докажат дека тука се работи за гркофилски настроени луѓе, кои од свои посебни интереси се декларираат со “грчкото" име Македонци.
Во почетокот, на тоа дека Македонците истакнуваа, дека не се ни Грци, ни Бугари, ни Власи туку Македонци, на почетокот многу слабо се обрнуваше внимание. Во Европа грчкото и бугарското кралско т.е. царско влијание беа многу посилни отколку македонското народно. Наспроти нив се јавуваа луѓе што се декларираа за Бугари или пак славофони Грци. Овие луѓе беа убедувани и плаќани од бугарските и грчките агитатори и агенти или како деца воспитувани во бугарските (егзархиски) и грчките (патријаршиски) училишта и цркви, дека тие се Бугари т.е. Грци. Дел од рускиот, српскиот и другиот славјански печат ги мислеше овие бугаризирани Македонци за вистинските водачи на македонскиот народ.
Така и Европа, на изјавите на македонските патриоти дека се Македонци, веруваше, како што изнесуваа бугарскиот царски двор и бугарските националисти, дека тие низ долгодишното грчко духовно ропство ја заборавиле својата бугарска народност, па го прифатиле македонското географско име, кое за тогашниот европски свет беше синоним на грчкото , особено што во жолчната дискусија околу народниот карактер на Македонците грчките националисти го земаа токму тоа именување на самите Македонци како најсилен “доказ" дека тие се “Грци".
Македонска национална преродба
Патот по кој мина македонскиот народ од своето будење па до полната национална афирмација беше толку сложен, што е многу тешко да се спореди со националното будење на кој и да е народ на Балканот. Од пробивот на капитализмот на почвата на Македонија, па до формирањето на македонската нација, македонскиот народ минуваше низ повеќе фази на преобразување што траеја половина век.
Една од најтрагичните околности во кои започна македонската национална преродба беше таа што токму во моментот кога почна да ги дава своите први знаци на посебен живот, во Македонија веќе беа присутни три соседни туѓи пропаганди. Тие веќе имаа постигнато своја независност и градеа стратегии] за ширење на своите држави на сметка на Македонија, додека Македонија т.е. Македонците сеуште се наоѓаа под османлиско турско ропство. Како поволна околност може да се смета дека Македонците за разлика од Србите, Грците и Бугарите не ја започнаа својата национална афирмација само со своето посебно изразито национално македонско име, туку за да се дистанцираат од Грците, тие во првиот момент истапија со општото име на народноста - Словени , како некој вид презиме.
