МАРА БУНЕВА

Последните неколку години поточно од 2002 година па навака - на 13 јануари – во Скопје имаме исто сценарио за одбележување на годишнината од смртта на Мара Бунева – Македонка од Тетово родена во 1902 година (према бутарската википедија) а према друг податок во 1901 година (Извор блогот на Женкарош) во семејството на мајката Ана Топоркова и таткото Никола Бунев. Таткои и бил школован човек – завршил основно училиште во Тетово и шест класа во Скопската педагошка гимназија .... Таткои повемено бил учител ... но главно се занимавал со трговија ... Бил околиски раководител на ВМРО – за да во времето на првата светска војна биде назначен за кмет.

Мара завршува основно образование и прогимназија во Тетово – и средно образование во Скопје ...

При крајот на првата светска војна Никола Бунев – со керката Мара заминува за Бугарија ...

Во друг сплет на околности, нејзиниот друг брат Василије Буневиќ ... заминува во Београд каде станува српски офицер (капетан) ...

По доаѓањето во Бугарија Мара живее со братот Борис – кој предходно доаѓа во Бугарија и е бугарски кавалирски офицер во Јамбол – за да покасно се пресели во Софија ... Бунева во Софија имала можност да научи да јава (спортски се занимавала со јавање) и да користи пиштол ...

Во Софија Мара Бунева се вклуичува во ВМРО – каде веќе бил член и нејзиниот брат Борис ... Самата таа се мажи за истотака кавалирски официр – другар на братот Борис ... со кого немаат деца и паѓа во криза на бракот ... Поради тааа криза и поради партиска задача се преселува во Тетово па потоа во Скопје каде се занимава со шнајдерај и како домашна помошнчка во побогатите фамилии по Скопје ...

За животниот пат во Скопје – сведоштво дава Спасе Шуплиновски – кој е нејзин братучед. Во написот во Дневник 18 март 2006 – Панихиди Вистината за атентаторката – Шуплиновски ке рече:

“... на 13 јануари 1928 година во Скопје, таа го уби српскиот полициски началник Велимир Прелиќ, кој ја откри бугарската разузнавачка мрежа Македонска младинска тајна револуционерна организација (ММТРО), организирана во 1926 година официјално од ВМРО (Врховистичка), т.е. од бугарскиот пунктов полициски началник Иван - Ванчо Михајлов. Разузнавачкиот карактер на ММТРО го признава и Коста Црнушанов, еден од четворицата нејзини челници ("Петар" за Скопскиот округ). Во неа беа опфатени 190 луѓе, главно студенти, од кои 20 беа осудени со казна затвор, а повеќето во 1941 година станаа бугарски окупаторски функционери. Тие што не се најдоа в затвор, по атентатот беа ликвидирани по кратка постапка, како и други 300 Македонци убиени за одмазда во таа 1928 година.

Можеби одмаздата за атентатот немаше да биде толку жестока, ако три месеци не му претходеше друг, од исти нарачатели. На 5 октомври 1927 година во Штип беше убиен српскиот генерал Михајло Ковачевиќ. По налог на Иван-Ванчо Михајлов, него го убија Илија Лилинков, Ипокрит Развигоров и Благој Кралев. Тогаш српската војска и жандармерија се одмаздуваа врз селаните од источна Македонија со оружени акции и тивки ликвидирања на осомничени. Во тие години, по кабинетска одлука во Софија, беше извршен и неуспешен атентат врз началникот во Министерството за внатрешни работи во Белград, Животин - Жика Лазиќ.

Мара Бунева беше тетка на мојата баба Паља, ќерка на Милја Топоркова, и изворно сум чул нешто повеќе за неа. Таа е ќерка на Никола Бунев и Ана Топоркова од Тетово и имаше двајца браќа и три сестри. Братот Борис Бунев беше бугарски офицер (потполковник), а Василије Буневиќ српски офицер (капетан). На нивната прва средба, во Белград во 1942 година по зборовите "Васо, брате", Василије му ја тресна вратата на својот брат Борис со одговор: "Јас немам брат!" Мара Бунева во 1927 година живееше во семејството на мојата баба на сегашната улица "Ѓуро Ѓоновиќ" (ул. 39) бр. 38 на местото на зградата на Народната банка токму на средината спрема Вардар. Оттаму и излегла да го изврши атентатот. Таа по роднинска препорака стигнала да работи во домот на Валимир Прелиќ, каде што шиела завеси, кошули, постелнина и друго и станала не само домашна, туку и интимна пријателка со српскиот полициски началник. Оттука е и леснотијата со која му пришла и го убила, спроти пречекот на Стара нова година.

Неа, без елементи за идентификација, во повеќе наврати ја барала српската полиција. Биле правени блокади и претреси куќа по куќа на Маџир Маало и Ново Маало. Командантот на српската жандармерија Арнаудовиќ, во времето на тие блокади, доаѓал во куќата број 38 и таму пиел кафе со Мара Бунева. "Тука е негде, точно знаеме, имаме известие од Софија" - велел. Тој, исто како Велимир Прелиќ, и бил повеќе од пријател на Мара. Таа била убава 27-годишна жена, без никаков белег на лицето, како што некои кажуваат, и секогаш со кратка коса. Живеела во посебна соба на кат и се занимавала со шиење, одејќи по куќи кај богати граѓани. Омилена песна и била "Јорданка ми се љуљаше среде море на два кајака". Со себе секогаш носела кибритено кутивче во кое имало отров. Во една пригода и паднало кутивчето од балконот и таа по колена пребарувала, велејќи "да не го најдат децата". Тоа укажува на класичен пример на подготвен шпион и терорист. Револверот го чувала под душекот и на него беше утврден отпечаток од втиснување. Притаена, таа чекала наредба, а кога ја добила, со плачење излегла, рекла "можеби повеќе нема да се видиме", се завртела неколкупати со насолзени очи и заминала по кејот.

Од семејните кажувања и од кажувањата на нејзиниот брат Борис Бунев, за атентатот врз Велимир Прелиќ било одлучувано со влечење ждрепка. Му паднало на Борис Бунев да го изврши убиството, но Мара направила сестринска жртва - крвнина. Самата се нафатила да го спаси брата си со женски мотив: таа иако мажена (за бугарски офицер), не можела да има рожба и не гледала смисла во животот како нероткиња... Тврдела дека полесно од брата си ќе стигне до целта и, со својата женска податливост, навистина го сторила тоа. Освен крвнина за брата си, нема семејни сознанија за друго. Ако мотивот за атентатот беше ѕверства врз Македонци, нив ги правеше и нејзиниот маж во Пиринска Македонија, можеби попрво требаше него да го убие... Таа почина од отровот во кибритеното кутивче, а не од друго и е тајно погребана од полицијата во Скопје.

Мара Бунева и нејзините браќа Борис и Василије ја споделуваат судбината на Македонецот: каде што се нашле да се ангажираат и - да бидат изманипулирани за туѓи цели, да се откажува брат од брата и да гине сестра за брат. Во случајов, нејзиниот наредбодавец Иван-Ванчо Михајлов. ....“

Бугарската Википедија во автобиографската статија ке каже за Мара Бунева:

“... Мара Бунева е родена во Тетово – северозападна Македонија. Завршила економска гимназија и посетува више образование во софискиот универзитет “Свети Климент Охридски“ - каде се мажи за бугарскиот офицер Иван Хранков.

Брат и Борис Бунев ја внесува во ВМРО ...

Мара Бунева е избрана да ја изврши смртната пресуда над Владимир Плелиќ – кој е обвинет од ВМРО дека ја разоткрива во 1927 година групата на студенти и млади луѓе (Скопски студентски процес ММТРО) кои во истрагата ги мачи и обвинува за Бугароманство ...

Мара Бунева на 13 Јаноари 1927 година на камениот мост го убива Владимир Плелиќ со три истрела од пиштол. Во гужвата бега по кејот и се самоубива со ипукување на куршум во градите близу до м
естото каде сега се одбележува поменот за Мара Бунева (на кеојт на Вардар кај хотел Холидеј ин) ...

Од куршумот Бунева не умира ... ја носат во болница каде дала исказ дека Прелиќ е убиен по задача на ВМРО на Михајлов како одмазда за откриената група .... Таа починува во болницата дугиот ден на 14 Јаноари 1927 година .... некои велат како последица од куршумот што сама си го испалила во градите а Шуплиновски твреди дека додатно го испила отровот кој стално го носела со себе во мало кутиче ...

Бугарската Википедија истакнува дека смртта на Бунева одекнува во светот како револт на србското поробување на Македонија и ја споредуваат со Шарлот Корде .

Според истиот напис на Бугарска Википедија по ослободувањето на Вардарска Македония на местото на самоубиството на Мара Бунева е поставен паметник за Мара Бунева ... По капитулацијата на бугарските војски во септември 1944 година по наредба на Лазар Колишевски плочата е одстранета ...

На 13 Јаноари 2002 година повторно е поставена спомен плоча на Мара Бунева ... која набргу е одстранета од непознат сторител ...

Вакво сценарио се повторува и во 2003 година ... 2005 година се бележи уште едно поставување на спмен плоча која стои до 16 Јаноари истата година ... 2006 година сценариото се повторува ....

Сценариото за 2007 година најдобро по мене го опишува блогот Зомбификација © во постот Насилство, расизам и ксенофобија! ...